Kişisel Verileri Koruma Kurumu Tarafından Kanunlarda Öngörülme Şartına İlişkin Bilgi Notu Yayımlandı

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (“Kanun”) Kişisel Verilerin İşlenme Şartları başlıklı 5.maddesine göre kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez. Ancak aşağıdaki şartların varlığı halinde ilgili kişinin açık rızası olmasa da kişisel veriler işlenebilir:

• Kanunlarda açıkça öngörülmesi.
• Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması.
• Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması.
• Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması.
• İlgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması.
• Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması.
• İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması.

12.02.2024 tarihinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu (“Kurum”), Kanun’un 5.maddesinin 2.fıkrasında sayılan hukuki şartlardan kanunlarda açıkça öngörülmesi hukuki sebebine ilişkin bilgi notu yayımlamıştır. Bilgi notundaki Türk Hukukuna ilişkin değerlendirmeye göre, Türk Anayasası ile korunan kişisel verilerin korunması hakkının tüzük, yönetmelik veya diğer idari işlemle sınırlama getirilmesi mümkün değildir ve idarenin kanunilik ilkesini genişletmesine müsaade edilmemektedir. Bilgi notundaki Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğüne ilişkin değerlendirmeye göre ise, Türk Hukukundan farklı olarak hukuki yükümlülüğün yerine getirilmesi ve kanunlarda açıkça öngörülmesi birbirinden ayrılmamış, veri işleme faaliyetinin dayanağı kanun, tavsiye, kurul kararı, mahkeme kararı, içtihat veya rehberin açıkça gösterilmesi gerektiği ifade edilmiştir. İdare tarafından tesis edilen düzenleyici işlemler de kanuni bir temelinin olması durumunda hukuki yükümlülük olarak değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak; 6698 sayılı Kanun, Anayasa’nın tanıdığı kapsamda sınırlayıcı bir düzenlemedir, ancak özel kanunlarla çerçevesi çizilen normların düzenlendiği yönetmelikler, tüzükler, genelgeler, düzenleyici otorite kararları ve idari düzenlemeler ve benzeri hukuki düzenlemeler kanunların ve Anayasa’nın özüne aykırılık teşkil etmediği sürece ve Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmediği sürece bağlayıcıdır ve uygulanması gerekir. Dolayısıyla kanunda açıkça öngörülen düzenlemelerin çevre mevzuat ile detaylarının düzenlenmesi halinde buna dayanarak kişisel veri işlenmesi de mümkün olacaktır.